MD Clinic

Chirurgia ręki w MD Clinic – niewielki zabieg na duży problem

     Terminem ręka określa się  część kończyny górnej od nadgarstka aż po końce palców. Ręka – mimo swojej niewielkiej powierzchni – spełnia wiele istotnych funkcji. Obecność dużej ilości receptorów czuciowych pozwala odbierać bodźce z zewnątrz, które następnie są integrowane przez mózg. Płynąca z niego informacja zwrotna umożliwia chwytanie różnej wielkości przedmiotów oraz manipulację nimi, co pozwala wykonywać wiele precyzyjnych czynności jak np. szycie czy pisanie. Dużą funkcjonalność zapewniają też chwyty siłowe, dzięki którym można m.in. nosić torbę z zakupami, czy używać młotka do prac naprawczych. Ręka ma również zdolność przenoszenia obciążeń z zewnątrz, co oznacza, że pomaga przeciwstawiać się działającym na ciało siłom np. w trakcie przesuwania ciężkich przedmiotów. Ogromne znaczenie funkcjonalne ręki pozwala zrozumieć jej niezastąpioną rolę w codziennym życiu. Niestety część pacjentów skarży się na zaburzenia czynności ręki od parestezji po deficyty ruchów. Szczególnie do nich kierujemy treści tego artykułu.

      Jednym z częściej występujących schorzeń w obrębie ręki jest zespół kanału nadgarstka. Stan ten wynika z długotrwałego ucisku na nerw pośrodkowy. Przyczyną ucisku może być reumatoidalne zapalenie stawów, ale też przymusowe ustawienie ręki w jednej pozycji (stąd zespół ten często jest obserwowany u osób wykonujących powtarzające się czynności jak praca przy komputerze).  Wśród objawów wymienić należy zaburzenia czucia (mrowienie) w obszarze unerwianym przez nerw pośrodkowy (rys. 1). Parestezje potrafią być na tyle uciążliwe, że wybudzają pacjentów w nocy, utrudniając wypoczynek. W późniejszym czasie może dochodzić do niedowładów i zaniku mięśni kłębu kciuka (rys.2). Dodatni objaw Phalena – nasilenie mrowienia po kilkudziesięciu sekundach utrzymywania nadgarstków w zgięciu dłoniowym (rys.3) może pomóc potwierdzić przypuszczenia.

Jako, że kciuk odpowiada za około 40 % funkcji ręki -  zmniejszenie jego siły mięśniowej wiąże się z kolejnymi objawami – osłabienie chwytu, brak precyzji, niemożność utrzymania przedmiotów. Mogą wystąpić też trudności w zaciśnięciu ręki w pięść. Leczenie zachowawcze rzadko jest skuteczne. Najlepszą przyczynową metodą pokonania problemu jest leczenie operacyjne.

Kolejnym problemem z jakim zgłaszają się do nas pacjenci (najczęściej kobiety) jest palec zatrzaskujący (przeskakujący/strzelający). Przyczyną objawów jest pogrubienie ścięgna i/lub zwężenie pochewki, w której ścięgno przebiega. Zadaniem ścięgien jest przenoszenie siły skurczu mięśnia na kości (tutaj kości palców ręki). Wyżej wspomniane pogrubienie ścięgna uniemożliwia prawidłowe wykonanie ruchu palca. Chcąc dokończyć ruch, trzeba pokonać dodatkowy opór, czemu towarzyszy słyszalny trzask niekiedy połączony z bólem. Choć choroba może dotyczyć każdego z palców, najczęściej występuje jednak w obrębie kciuka. Początkowo na dłoni, u podstawy kciuka, może pojawić się bolesny guzek. Z czasem słyszalne są trzaski.  Może dojść również do całkowitego zablokowania ruchu zginania lub prostowania danego palca.

Uciążliwy problem w obrębie ręki stanowi też choroba Dupuytrena. Występuje najczęściej około 5 dekady życia, głównie u mężczyzn. Istotą tego schorzenia jest bliznowacenie rozcięgna dłoniowego oraz elementów łącznotkankowych. Przyczyny nie są dobrze poznane, jednakże pewne znaczenie mogą mieć czynniki genetyczne czy rodzaj wykonywanej pracy (narażenie na urazy). Charakter deformacji pozostaje w bezpośrednim związku z umiejscowieniem i rozległością bliznowacenia. Początkowo w obrębie rozcięgna pojawiają się guzki. Z czasem może dochodzić do przykurczy zgięciowych palców o różnym stopniu zaawansowania (rys.4), zwężenia ręki, wciągnięcia skóry ręki, zaburzeń potliwości czy trudności w odwodzeniu palców.  Głównie operacyjne leczenie, w połączeniu z fizykoterapią i kinezyterapią, poprawia sprawność ręki.

Zespół de Quervaina jest schorzeniem, w którym dochodzi do zapalenia i zwłóknienia  wspólnej pochewki ścięgnistej dla mięśni długiego odwodziciela i krótkiego prostownika kciuka. Do stanu zapalnego dochodzi na skutek przeciążenia ścięgien tych mięśni w wyniku czynności zawodowych, czy zajęć sportowych, zwłaszcza, jeśli wymagają one mocnego chwytu i odwiedzenia ręki (np. u stolarzy).  Narażone na chorobę de Quervaina są też młode matki, które wykonując czynności pielęgnacyjne przy dziecku mogą nadwyrężyć ścięgna, dlatego zespół ten bywa nazywany czasem „kciukiem matki”. Wśród objawów wymienić można przewlekłe bóle przy ruchach prostowania i odwodzenia kciuka (np. ból przy próbie pokazania „ok”), obrzęk skóry nad objętymi zapaleniem ścięgnami, które są często zgrubiałe. Może też wystąpić utrudniona czynność chwytania. Jednym z testów diagnostycznych, mogących sugerować chorobę de Quervaina jest test von Finkelsteina. Mimo skomplikowanej nazwy jest prosty do wykonania. Wystarczy zgiąć rękę w pięść (kciuk jest przytrzymywany pozostałymi palcami) i skierować tak zgiętą rękę w kierunku kości łokciowej (rys.5). Odczuwany wówczas silny ból może świadczyć o stanie zapalnym ścięgien.

Wiele schorzeń w obrębie ręki przebiega z bólem, doprowadzając do przykurczy, trudności w wykonywaniu podstawowych ruchów czy uciążliwych zaburzeń czucia.

Na szczęście na większość z nich istnieje proste rozwiązanie, jakim jest zabieg chirurgiczny wykonywany w znieczuleniu miejscowym czy przewodowym. Krótkie zabiegi pozwalają na szybki powrót pacjenta do domu, a co najważniejsze na powrót sprawności ręki. Jeśli więc cierpisz z powodu przewlekłego bólu, parestezji, niemożności wykonywania ruchów w pełnym zakresie lub masz wrażenie, że Twoja ręka wygląda inaczej niż jakiś czas temu – odwiedź MD Clinic. Nasi specjaliści zdiagnozują Twoją przypadłość i jeśli kwalifikujesz się do leczenia operacyjnego – za Twoją zgodą przeprowadzą zabieg – uwalniając Cię od  uporczywych dolegliwości lub zmniejszając ich nasilenie.